Bilgi Toplumu

İnternet Sitesi Açmakla Yükümlü Şirketler

Şirketler Hukuku

Okunma Süresi: 8 dakika

I. GİRİŞ

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 1524. maddesi uyarınca denetime tabi olan sermaye şirketleri, kuruluşlarının ticaret siciline tescili tarihinden itibaren 3 (üç) ay içinde bir internet sitesi açmak ve bu sitenin belirli bir bölümünü şirketçe kanunen yapılması gereken ilanların yayımlanmasına özgülemek zorundadır.

Bu doğrultuda yürürlükte bulunan Sermaye Şirketlerinin Açacakları İnternet Sitelerine Dair Yönetmelik (“Yönetmelik”) internet sitesi açılmasına ve bu sitenin belirli bir bölümünün şirketçe kanunen yapılması gereken ilanların yayımlanması için özgülenmesine ve bilgi toplumu hizmetlerine ayrılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir.

Şirketler için getirilen internet sitesi açma zorunluluğu, belirli bir hacmi bulunan denetime tabi statüdeki sermaye şirketlerinin şeffaf bir yapıya kavuşturulması, bilgi erişiminin sürekli kılınması ve izlenebilirlik açısından son derece önemlidir.

İşbu makalede, internet sitesi açmakla yükümlü şirketlerin hangileri olduğuna; bu şirketlerin internet sitelerinde bulundurmaları gereken içeriklerin neler olduğuna ve bu yükümlülüklere uyulmaması halinde karşılaşılabilecek olası yaptırımlara ilişkin bilgilere yer verilmiştir.

II. İNTERNET SİTESİ AÇMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ BULUNAN ŞİRKETLER

TTK ve Yönetmelik gereğince internet sitesi açma yükümlülüğü bulunan şirketler, denetime tabi şirketler olarak düzenlenmiştir. TTK’nın 397. maddesinin (4) numaralı fıkrasında denetime tabi olacak şirketler Bakanlar Kurulunca belirleneceği hüküm altına alınmıştır.

Buna göre; Bakanlar Kurulu’nun 2018/11597 sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar (“Karar”)’ı uyarınca aşağıdaki şirketler bağımsız denetime ve dolayısıyla internet sitesi açma yükümlülüğüne tabidir:

  •  Karar’a ekli I sayılı listede yer alan şirketler,
  •  Sermaye piyasası araçları bir borsada veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem görmeyen ancak 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında halka açık sayılan şirketler,
  •  Karar’a ekli II sayılı listede yer alan şirketler

Bu şirketler için 3 (üç) kriter ve eşik değerleri de ayrı ayrı düzenlenmiştir. Buna göre;

  1. Karara Ekli (I) Sayılı Listede Yer Alan Şirketler Herhangi Bir Ölçüte Bağlı Olmaksızın Bağımsız Denetime Tabidir.

Ek’li I Sayılı listede toplam 6 (altı) ayrı başlık dahilinde şirketler belirtilmiş olup, örneğin (i) Yatırım kuruluşları, (ii) Portföy Yönetim Şirketleri, (iii) Değerleme kuruluşları, (iv) Bankalar, (v) Faktoring şirketleri için herhangi bir ölçüte bağlı tutulmaksızın bağımsız denetime ve dolayısıyla internet sitesi açma yükümlülüğüne tabi olunacağı belirtilmelidir.

  1. Sermaye Piyasası Araçları Bir Borsada İşlem Görmeyip SPK Kapsamında Halka Açık Sayılan Şirketler İçin Aşağıdaki Eşik Değerler Öngörülmüştür.
  • Aktif toplamı 15 milyon Türk Lirası,
  • Yıllık net satış hasılatı 20 milyon Türk Lirası,
  • Çalışan sayısı 50 kişi

ölçütlerinden en az ikisini art arda iki hesap döneminde aşanlar takip eden hesap döneminden itibaren bağımsız denetime ve dolayısıyla internet sitesi açma yükümlülüğüne tabidir.

  1. Karar’a Ekli (II) Sayılı Listede Belirtilen Şirketler İçin Aşağıdaki Eşik Değerler Öngörülmüştür.
  • Aktif toplamı 30 milyon Türk Lirası,
  • Yıllık net satış hasılatı 40 milyon Türk Lirası,
  • Çalışan sayısı 125 kişi

ölçütlerinden en az ikisini art arda iki hesap döneminde aşanlar takip eden hesap döneminden itibaren bağımsız denetime ve dolayısıyla internet sitesi açma yükümlülüğüne tabidir.

Yukarıda B ve C bölümlerinde belirtilenler kapsamında olmayan şirketler için eşik değerler ise aşağıdaki şekildedir:

  • Aktif toplamı 35 milyon Türk Lirası.
  • Yıllık net satış hasılatı 70 milyon Türk Lirası.
  • Çalışan sayısı 175 kişi.

III. İNTERNET SİTESİNDE BULUNDURULMASI GEREKEN İÇERİK

  1. İnternet sitesinin açılması ile birlikte aşağıdaki içerikler internet sitesinde sürekli olarak yayımlanması zorunlu kılınmıştır.
  1. Şirketin MERSİS numarası, ticaret unvanı, merkezi, taahhüt edilen ve ödenen sermaye miktarı ile anonim şirketlerde yönetim kurulu başkan ve üyelerinin, limited şirketlerde müdürlerin, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde yöneticilerin ad ve soyadları.
  2.  Bir tüzel kişinin; anonim şirketlerde yönetim kuruluna üye olarak limited şirketlerde müdür olarak seçilmesi durumunda; tüzel kişiyle birlikte, tüzel kişi adına tüzel kişi tarafından belirlenen gerçek kişinin de tescil ve ilan olunduğuna ilişkin açıklama, seçilen tüzel kişinin MERSİS numarası, ticaret unvanı, merkezi ve tüzel kişi ile birlikte tescil edilen gerçek kişinin adı ve soyadı.
  3. Seçilen denetçinin adı ve soyadı/unvanı, yerleşim yeri/merkezi, varsa tescil edilmiş şubesi.

Yukarıda belirtilen içeriklerde değişiklik olması halinde bu içeriklerin yeni hali, değişikliğin meydana geldiği tarihte internet sitesinde yayımlanması gerekmektedir.

  1. Şirketçe internet sitesinde en az altı aylık süre için yayımlanması gereken hususlar ise aşağıda belirtilmiştir.
  • Birleşme sözleşmesi, birleşme raporu, son 3 (üç) yılın finansal tabloları ile yıllık faaliyet raporları, gereğinde ara bilançoları ortakların incelemesine sunulmak üzere genel kurul kararından önceki otuz gün içinde internet sitesine konur.
  • Yukarıdaki maddede sayılan belgelerde inceleme yapma hakkının belirtildiği, bu belgelerin nereye tevdi edildiklerine ve nerelerde incelemeye hazır tutulduklarına ilişkin ilan, belgelerin tevdi tarihinden itibaren en az 3 (üç) iş günü öncesinde internet sitesine konur.
  • Birleşmeye katılan şirketlerin, alacaklılarına, alacaklarının teminat altına alınması için talepte bulunabileceklerine dair sicil gazetesinde yedişer gün arayla 3 (üç) defa yapılan ilan, birinci ilanın sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Bölünmeye katılan şirketlerden her biri tarafından, Kanunun 171. maddesi uyarınca bölünme sözleşmesi veya planı, bölünme raporu, son 3 (üç) yılın finansal tabloları ile yıllık faaliyet raporları ve varsa ara bilançoları üzerinde inceleme yapma hakkına işaret eden ve bu belgelerin nereye tevdi edildiklerine ve nerelerde incelemeye hazır tutulduklarına dair ilan, bölünme kararının alındığı tarihten 2 (iki) ay önce internet sitesine konur.
  • Bölünmeye katılan şirketler tarafından alacaklıların alacaklarını bildirmeye ve teminat verilmesi için talepte bulunmaya çağrılmasına ilişkin sicil gazetesinde yedişer gün arayla 3 (üç) defa yapılan ilan, birinci ilanın sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Şirkete fesih davası açılmış ise davanın açıldığı hususu, sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Şirkete açılan fesih davasına ilişkin kesinleşmiş olan mahkeme kararı, sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Genel kurulun toplantıya çağrılmasına ilişkin ilan en geç sicil gazetesinde yayımlandığı tarihte internet sitesine konur.
  • Anonim şirket genel kurulunda, finansal tabloların ve buna bağlı konuların müzakeresinin 1 (bir) ay sonraya ertelenmesi halinde, bu duruma ilişkin pay sahiplerine yapılan ilan, erteleme kararı tarihinden itibaren en geç beş gün içinde internet sitesine konur.
  • Şirketin genel kurul toplantı tutanağı ile imtiyazlı pay sahipleri özel kurulunun toplantı tutanağı genel kurul tarihinden itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Kanunun 428. maddesi uyarınca organın temsilcisi, bağımsız temsilcisi ve kurumsal temsilciliğe ilişkin ilanlar, ilanın yayımlandığı gün internet sitesine konur.
  • Genel kurul kararına karşı iptal veya butlan davasının açıldığı hususu ve duruşma günü, şirket sözleşmesine uygun olarak yapılan ilan tarihinden itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Genel kurul kararının iptaline veya butlanına ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararı, tescil tarihinden itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Şirket sözleşmesinin değiştirilmesine ilişkin genel kurul kararı, sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Kayıtlı sermaye sisteminde yönetim kurulunun sermayenin artırılmasına ilişkin kararı, çıkarılmış sermayeyi gösteren esas sözleşme maddesinin yeni şekli, yeni payların itibarî değerleri, cinsleri, sayıları, imtiyazlı olup olmadıkları, imtiyazlı paylara ve rüçhan haklarına ilişkin sınırlamalar ve kullanılma şartları ile bunların süresi, prime dair kayıtlar ve bunun uygulanması hakkındaki kurallar şirket sözleşmesine uygun olarak yapılan ilan tarihinden itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Yeni pay alma hakkının kullanılabilmesinin esaslarının belirlenmesine ilişkin yönetim kurulunun kararı, sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Esas sermayenin azaltılması durumunda, sermaye azaltılmasına gidilmesinin sebepleri ile azaltmanın amacı ve azaltmanın ne şekilde yapılacağına ilişkin ayrıntılı açıklamalar, bu açıklamaların da yer aldığı genel kurul toplantısına ilişkin çağrı ilanının sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Genel kurulun esas sermayenin azaltılmasına ilişkin kararı üzerine alacaklılara sicil gazetesinde yedişer gün arayla üç defa yapılan ilan, birinci ilanın yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Mütemerrit pay sahibine temerrüde konu olan pay tutarını 1 (bir) ay içinde ödemesi, aksi halde, ilgili paylara ilişkin haklarından yoksun bırakılacağı ve sözleşme cezasının isteneceğine ilişkin yapılan davet ve ihtar mesajı, bu davet ve ihtarın sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç beş gün içinde internet sitesine konur. Nama yazılı pay senedi sahiplerine, davet ve ihtarın ilan yerine iadeli taahhütlü mektupla yapılması halinde, bu davet ve ihtar iadeli taahhütlü mektubun gönderildiği tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Yönetim kurulunun hamiline yazılı pay senetlerinin bastırılmasına ilişkin kararı, sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Alacaklı oldukları, şirket defterlerinden veya diğer belgelerden anlaşılamayan ya da yerleşim yerleri bilinmeyen diğer alacaklılara yönelik şirketin sona ermiş bulunduğu konusunda bilgilendirilmelerine ve alacaklarını tasfiye memurlarına bildirmeye çağrılmalarına ilişkin sicil gazetesinde birer hafta arayla üç defa yapılan ilan, birinci ilanın yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Şirketler topluluğuna dahil bir teşebbüs tarafından payların, Kanunun 198 inci maddesinde belirtilen oranlarda kazanılması veya elden çıkarılmasına ilişkin açıklama, gerçekleşme tarihinden itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Kanunun 966. maddesinin 1. fıkrası uyarınca malik ve diğer hak sahiplerinin kimler olduğunun veya yerleşim yerlerinin belli olmadığı hallerde, geminin gemi sicilinden silinmesine ve belirlenen süreye ilişkin olarak sicil gazetesinde yapılan ilan, sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesinde de ilan edilir.
  • Şirketler topluluğuna dahil olan teşebbüsün ve sermaye şirketinin yönetim kurulu üyeleriyle yöneticilerinin, kendileri, eşleri, velayetleri altındaki çocukları ve bunların, sermayelerinin en az %20’sine sahip bulundukları ticaret şirketlerinin o sermaye şirketindeki payları ile ilgili olarak yapacakları açıklama, sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Şirketler arasında yapılan hakimiyet sözleşmesi sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Şirketteki pay sahibi/ortak sayısının bire düşmesi ya da şirketin tek pay sahipli/ortaklı olarak kurulması halinde, şirketin tek pay sahipli/ortaklı olduğu hususu ve tek pay sahibi/ortağın adı, soyadı, yerleşim yeri ve vatandaşlığına dair bilgiler sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Şirket sözleşmesi ve değişiklikler kuruluşun ya da değişikliğin sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Şirketin tescilinden itibaren 2 (iki) yıl içinde bir işletme veya aynın, sermayenin onda birini aşan bir bedel karşılığında devralınmasına veya kiralanmasına ilişkin sözleşme sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Yönetim kurulunun veya müdürler kurulunun temsile yetkili kişileri ve bunların temsil şekillerini gösterir kararı, sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Anonim şirketlerde genel kurulun çalışma usul ve esaslarını içeren iç yönerge ilan tarihini izleyen 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Yönetim kurulunun rüçhan hakkının sınırlandırılmasının veya kaldırılmasının gerekçelerini, yeni payların primli ve primsiz çıkarılmasının sebeplerini, primin nasıl hesaplandığını gösteren raporu sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Sermayenin azaltılmasının sebepleri ile azaltmanın amacı ve azaltmanın ne şekilde yapılacağını gösterir yönetim/müdürler kurulunca hazırlanmış ve genel kurul tarafından onaylanmış sermayenin azaltılmasına ilişkin rapor, sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Yönetim/müdürler kurulunun pay bedellerinin ödenmesine ilişkin çağrı ilanı yapıldığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Yönetim kurulunun mütemerrit pay sahibinin senedini iptal etmesine ilişkin kararı sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.
  • Yönetim kurulu veya müdürler kurulu ile genel kurul toplantılarının elektronik ortamda yapılması veya bu toplantılara elektronik ortamda katılım sağlanması hallerinde, elektronik ortam araçlarının etkin katılmaya elverişliliğinin ispatlandığı teknik rapor, sicil gazetesinde yayımlandığı tarihten itibaren en geç 5 (beş) gün içinde internet sitesine konur.

Önemle belirtmek gerekir ki; internet sitesinin bilgi toplumu hizmetlerine özgülenmiş kısmında yayımlanan içeriğin başına tarih ve parantez içinde “yönlendirilmiş mesaj” ibaresi konulmalıdır. Yönlendirilmiş mesaj zaman damgası ile oluşturulur ve aynı yöntemle değiştirilir. İnternet sitesinin bilgi toplumu hizmetlerine ayrılmış bölümü herkesin erişimine açıktır. Erişim hakkının kullanılması, ilgili olmak veya menfaati bulunmak gibi kayıtlarla sınırlandırılamayacağı gibi herhangi bir şarta da bağlanamaz. Bu ilkenin ihlali hâlinde herkes engelin kaldırılması davasını açabilir.

IV.İNTERNET SİTESİ AÇMASI GEREKTİĞİ HALDE BU YÜKÜMLÜLÜĞE UYMAYAN ŞİRKETLERİN KARŞI KARŞIYA KALABİLECEĞİ YAPTIRIMLAR

Yukarıda belirtilen yükümlülüklere uyulmaması, ilgili kararların iptal edilmesinin sebebini oluşturur, Kanuna aykırılığın tüm sonuçlarının doğmasına yol açar ve kusuru bulunan yöneticiler ile yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğuna neden olur. Cezai hükümler saklıdır. TTK’nın “Suçlar ve Cezalar” başlıklı 562. maddesi uyarınca; 1524. maddede öngörülen internet sitesini oluşturmayan şirketlerin yönetim organı üyeleri, yüz günden üçyüz güne kadar adli para cezasıyla ve aynı madde uyarınca internet sitesine konulması gereken içeriği usulüne uygun bir şekilde koymayan bu fıkrada sayılan failler yüz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılır.

V. SONUÇ OLARAK

TTK ve Yönetmelik gereğince denetime tabi şirketlere getirilen internet sitesi açma zorunluluğu, belirli bir hacmi bulunan denetime tabi statüdeki sermaye şirketlerinin şeffaf bir yapıya kavuşturulması, bilgi erişiminin sürekli kılınması ve izlenebilirlik açısından son derece etkili olmuştur. Ayrıca şirketlerin yönetim organı üyelerinin de bu yükümlülüğe uyulmaması noktasında yaptırıma tabi olmaları, internet sitelerinin devamlı olarak düzenli bir şekilde aktifleştirilmesinde önemli rol sahibidir.

Bu makalede, internet sitesi açmakla yükümlü şirketlerin hangileri olduğuna; bu şirketlerin internet sitelerinde bulundurmaları gereken içeriklerin neler olduğuna ve bu yükümlülüklere uyulmaması halinde karşılaşılabilecek olası yaptırımlara ilişkin bilgilere değinilmiş olup, detaylı bilgi için sitemizde yer alan irtibat numaralarımızdan bizler ile her zaman iletişime geçebilirsiniz.

Şirketler, Karar’da belirtilen 3 (üç) ölçütten en az ikisinin sınırlarını art arda iki hesap döneminde aşmaları durumunda müteakip hesap döneminden itibaren bağımsız denetime tabi olur. Bağımsız denetime tabi şirketler, söz konusu ölçütlerden en az ikisine ait sınırların art arda iki hesap döneminde altında kalmaları ya da bir hesap döneminde söz konusu ölçütlerden en az ikisinin sınırlarının yüzde yirmi veya daha fazla altında kalmaları durumunda, müteakip hesap döneminden itibaren bağımsız denetim kapsamından çıkarılır.

Karar’da belirtilen 3 (üç) ölçütten ikisinin sınırlarının aşılıp aşılmadığının belirlenmesinde; şirketin aktif toplamı ve yıllık net satış hasılatı bakımından yürürlükteki mevzuat uyarınca hazırladıkları önceki yıllara ait (son iki yıldaki) finansal tablolar, çalışan sayısı bakımından ise şirkette önceki yıllardaki (son iki yıldaki) ortalama çalışan sayısı esas alınır.

Bağlı ortaklıkları ve iştirakleri bulunan şirketler açısından Karar’da belirtilen 3 (üç) ölçütten ikisinin sınırlarının aşılıp aşılmadığının belirlenmesinde; aktif toplamı ve yıllık net satış hasılatı bakımından ana ortaklık ve bağlı ortaklığa ait finansal tablolarda yer alan kalemlerin toplamı (varsa grup içi işlemler yok edilir), çalışan sayısı bakımından ise ana ortaklıkta ve bağlı ortaklıkta önceki yıllardaki (son iki yıldaki) ortalama çalışan sayılarının toplamı dikkate alınır. İştirakler açısından, söz konusu ölçütler iştirakteki hisseleri oranında dikkate alınır.

Bağımsız denetime tabi şirketlerin ara dönem sınırlı bağımsız denetim yükümlülükleri, mevzuatta hüküm bulunmaması halinde Kurum tarafından belirlenecektir.